18.716 Agenten van de Inlichtingen en de Actiediensten werkten in België en in het buitenland. Dag na dag groef deze vijfde colonne, zoals mollen, haar galerijen onder de voeten van de bezetter. De Unie van de Inlichtings- en Actiediensten (U.I.A.D) groepeert de overlevenden van de Belgische clandestiene netwerken van de oorlog ‘40-‘45, evenals de weduwen en wezen van de geëxecuteerde agenten, of zij die van uitputting zijn gestorven in de concentratiekampen.
De benaming « Inlichtings- en Actiediensten (I.A.D.) » omvat het globaal van de verschillende netwerken (130) van de Speciale Diensten, die voor de Geallieerde Hoofdkwartieren in volgende domeinen werkten : inlichtingen van militaire, economische en politieke aard, de sabotage, ontsnapping van vliegeniers, agenten en vrijwilligers, tegen-propaganda, de strijd tegen de deportatie van arbeiders en tegen het leveren van producten, de verbindingen per radio en via grond en lucht ten voordele van de netwerken, de richtlijnen aan de guerrilla binnen bepaalde bewegingen van de gewapende weerstand, zoals het Geheim Leger en het Onafhankelijkheids Front, de meteorologische waarnemingen en verschillende andere activiteiten ten voordele van de geallieerde legers. De Inlichting en Actieagenten werden geparachuteerd, of ontscheepten per vliegtuig of boot, bij nacht en in burger, of werden op het terrein zelf gerekruteerd. De netwerken kwamen in actie vanaf het begin van de oorlog. Alle erkende Agenten hadden een wezenlijke en dagelijkse militaire activiteit. Ze hebben de wettelijke erkenning gekregen voor hun verdiensten door toekenning van de titel « Inlichtings- en Actieagent » (Koninklijk Besluit van 1 september 1944, betreffende de Agenten der Inlichting- en Actiediensten, verschenen in het Belgisch Staatsblad van 15 oktober 1944, bijgewerkt en vervangen door het Koninglijke Besluit van 16 februari 1946, verschenen in het Belgisch Staatsblad van 27 maart 1946). Een beperkt aantal van de Inlichtings- en Actieagenten (5.266) werden benoemd tot een militaire rang. We dienen hier wel te preciseren dat van de 5.266 Agenten die een militaire rang bekwamen, 1.817 ofwel 34,5 % deze postuum kregen toegekend. De titel van Inlichtings- en Actie Agent werd slechts toegekend na een zeer streng onderzoek naar het oorlogsverleden van de geïnteresseerde, die een actieve en belangrijke deelname aan clandestiene operaties moest kunnen voorlegen. Een « simpele » toetreding tot een weerstandsbeweging volstond niet om deze erkenning te verkrijgen. De Agenten hebben deze erkenning slechts gekregen voor de beperkte periode van hun persoonlijke en directe deelname aan operaties der Geheime Diensten. Deze periode van deelname aan de strijd is wettelijk erkend als « dienst aan het front ». Enkel het statuut van Inlichtings- en Actieagent erkende die hoedanigheid (artikel 8 van het Koninklijk Besluit van 16 februari 1946). De houder bezit onder andere over benoemingsgetuigschriften van Inlichtings- en Actieagent, erkenningen die niet onderling of met andere activiteiten in de weerstand kunnen verwisseld worden. Alle personen waarvan de clandestiene activiteiten beantwoorden aan de strenge criteria van het statuut van de Inlichtings- en Actiediensten, kunnen zich laten erkennen als Inlichtings- en Actieagent. De vereniging, die de Agenten van de Inlichtings- en Actiediensten groepeert, is gesticht in Brussel, op 30 september 1945. Op 25 februari 1998 werd het statuut van KONINKLIJKE Unie der Inlichtings- en Actiediensten toegekend.
KUIAD
- Koninklijke Unie der Inlichtingsen Actiediensten
- Voorzitter: Robin LIBERT
- Website: Website bezoeken
- Kenteken: KUIAD - RUSRA
- Voorzitters email: robin.libert@rusra-kuiad.be
- Secretaris: M. VERHEYLEWEGEN Léon
- Secretaris email: sec2@rusra-kuiad.be
- Verenigingstype : WEERSTAND